Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, “Mültecilere yönelik koruma ve yardım, bir piyango ya da coğrafi konumlarına bağlı olarak birkaç ülke ve topluluğa düşen orantısız bir yük olmamalı.” dedi.
Guterres, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (BMMYK) ve İsviçre’nin ev sahipliğinde yapılan “Küresel Mülteci Forumu 2023″ün kapanış oturumuna çevrim içi katıldı.
Burada yaptığı konuşmada BMMYK ve İsviçre’ye programı düzenledikleri için teşekkür eden Guterres, mültecileri desteklemek için toplantıya katılan paydaşları da takdir etti.
Guterres, BM Mülteciler Yüksek Komiseri olarak görev yaptığı sırada sayısız mülteciyle buluştuğunu belirterek, bunların bir çoğunun istismara ve şiddete maruz kaldığını söyledi.
Mültecileri birçok ülkenin misafirperverlikle karşıladığına tanık olduğunu dile getiren Guterres, “Çoğu zaman aksi yönde iç baskılar olmasına rağmen hükümetlerin (mülteciler için) cesurca uluslararası koruma standartlarını desteklediğini ve sığınma hakkı sağladığını gördüm.” dedi.
Guterres, mültecilerin de ev sahibi ülkelere uyum sağladığını ve destek verdiğini vurgulayarak, bu deneyimlerinin, mültecileri her adımında korumanın ve desteklemenin ahlaki ve ekonomik bir zorunluluk olduğuna dair inancını güçlendirdiğini ifade etti.
Bu forumun yoğun siyasi bölünme, çatışma ve iklim felaketiyle dolu bir yılın sonunda yapıldığına işaret eden Guterres, “Bu yıl rekor sayıda insanın şiddetten, güvensizlikten ve tehlikeden kaçarak evlerinden uzaklaştırıldığı bir yıl oldu.” değerlendirmesinde bulundu.
Guterres, Gazze’de tanık olunan büyük yıkımın yanı sıra Sahel’den Afganistan’a, Suriye’den Yemen’e, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nden Myanmar’a ve Somali’ye kadar yerinden edilmelerin yaşandığını belirterek, “Gerçekten Filistinli mülteciler, benzeri görülmemiş düzeyde acılara katlanıyor. BM sistemi, özellikle kardeş kuruluşumuz Birleşmiş Milletler Yakın Doğu’daki Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) aracılığıyla onları desteklemek için elinden geleni yapıyor.” diye konuştu.
Dünya genelinde yaşanan “insani kabuslar” nedeniyle yerinden edilen kişi sayısının 114 milyona ulaştığına dikkati çeken Guterres, bunların içinde 36 milyon mültecinin bulunduğunu söyledi.
Guterres, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Şunu asla unutmamalıyız; bu istatistikler hayalleri ve umutları olan insanları, becerileri ve fikirleri olan kadınlar ve erkekleri, planları ve azimleri olan çocukları temsil ediyor. Bu kişiler, insanlık ailesinin her üyesiyle aynı haklara sahip. Onlar, güvenlik, yiyecek, su, barınma, kıymet verilmeyi ve iyi bir gelecek için her şansı hak ediyor. Ancak bu forum sırasında da duyduğunuz gibi mültecileri desteklemeye yönelik kaynaklar, özellikle de mültecilerin büyük çoğunluğuna ev sahipliği yapmaya ve onları ağırlamaya devam eden küresel güneyde büyük bir baskı altında. Mültecilere yönelik koruma ve yardım, bir piyango ya da coğrafi konumlarına bağlı olarak birkaç ülke ve topluluğa düşen orantısız bir yük olmamalı. Bu, tüm insanlığın paylaştığı bir yükümlülük.”
Mültecilerin evlerine güvenli şekilde dönebilmesi için barışın koşullarını oluşturmanın önemine işaret eden Guterres, katılımcıların, mültecilerin ihtiyaçları etrafında bir araya gelerek sıkıntılı bir yılda umut ışığı olmaya çalıştığını kaydetti.
Guterres, ülkelere, 2024 ve sonrasında mültecilere hayatlarını güvenli ve onurlu bir şekilde yeniden inşa etmelerine yardımcı olmaları çağrısında bulunarak, bu ortak sorumluluğun hep birlikte yerine getirilmesi gerektiğinin altını çizdi.
13 Aralık’ta başlayan Küresel Mülteci Forumu sona erdi.